ปั้นอดีตเป็นตัว

ปั้นอดีตเป็นตัว มีจุดมุ่งหมายที่จะตั้งคำถามต่อการศึกษาอดีต ใครก็ตามที่เชื่อมั่นว่าจะสามารถค้นหาข้อเท็จจริงในประวัติศาสตร์ได้ หรือสามารถจะยืนยันได้ว่าเหตุการณ์นั้นๆ ได้เกิดขึ้น "จริงๆ" คงจะต้องรู้สึกท้าทายหรือสั่นคลอนบ้างไม่มากก็น้อยหากอ่านบทความต่างๆ จนจบ ทั้งนี้เนื่องจากอาจารย์ไชยันต์ ได้แสดงถึงความซับซ้อนยอกย้อนของการสร้างหรือเสนอภาพของอดีต จนเรื่องราวของอดีตที่นำเสนอนั้นไม่สามารถแยกออกได้จากตัวของผู้เขียนหรือความคิดความต้องการของผู้เขียน เจตนารมณ์ของการเขียน หรือบรรยากาศของยุคสมัย แม้แต่งานของนักประวัติศาสตร์ซึ่งเป็นผู้ที่มีความเชี่ยวชาญในการค้นคว้าแยกแยะ จัดระเบียบ อธิบาย ประเมิน หลักฐานต่างๆ จากอดีต ฯลฯ เพื่อเสนอภาพข้อเท็จจริงจากอดีต เราก็ยังมิอาจยืนยันได้ว่า งานเขียนทางประวัติศาสตร์ คือความจริงจากอดีต --- บางตอนจากคำนำเสนอ