ด้วยกฎหมายและอุดมการณ์

ช่วงสิบปีนี้เป็นช่วงเวลาที่สภาวะแห่งอำนาจของชนชั้นปกครองที่ทั้งยึดโยงและกดทับสังคมไทย เริ่มผุกร่อนลงการรัฐประหารสองครั้งในห้วงระยะเวลาแปดปี สะท้อนให้เห็นความพยายามในการเหนี่ยวรั้งสภาวะผุกร่อนร่วงโรยของชนชั้นปกครองไทยไว้ สิบปีที่ผ่านไปและปัญหาที่ยังไม่จบแสดงให้เห็นถึงการตรึงกำลังของฝ่ายที่ต้องการผลักสังคมไทยไปข้างหน้ากับฝ่ายที่ต้องการเหนี่ยวรั้งสังคมไทยไว้กับที่หรือย้อนกลับไปข้างหลัง สิบปีที่ผ่านมานี้เป็นสิบปีที่ทำให้คนในสังคมไทยจำนวนไม่น้อยเห็นถึงโฉมหน้าที่แท้จริงของสังคมที่เราอาศัยอยู่ ในอีกหลายปีข้างหน้าเมื่อมองย้อนกลับมา เราจะพบว่าสิบปีที่ผ่านมานี้เป็นสิบปีแห่งความสูญเสียทั้งในแง่ของชีวิตผู้คนที่เข้าร่วมต่อสู้ทางการเมือง และทั้งในแง่ศรัทธาที่มีต่อคุณค่ารากฐานของสังคม เป็นสิบปีที่สิ่งที่เร้นอยู่ในสังคมไทยเริ่มเผยตัวออกมาอย่างยากที่จะอำพรางต่อไปได้ เป็นสิบปีที่จะเป็นฐานแห่งการเปลี่ยนแปลงในอนาคตอย่างแน่นอน

(วรเจตน์ ภาคีรัตน์)